In de levensmiddelenindustrie wordt vaak gebruik gemaakt van leidingwater. Door de toenemende aandacht voor duurzaamheid gaan de bedrijven steeds vaker op zoek naar alternatieve waterbronnen zoals bijvoorbeeld grondwater, bronwater, oppervlaktewater of zelfs regenwater. Daarnaast is er ook een toenemende tendens van het hergebruik van water, maar mag je zomaar alle soorten water gebruiken tijdens de verwerking van levensmiddelen? Het antwoord is neen!

 

Het water, dat wordt gebruikt voor de fabricage en / of het in de handel brengen van levensmiddelen moet voldoen aan de Europese Richtlijn 98/83/EG van de Raad van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water De vertaling van deze eisen naar de Belgische wetgeving is terug te vinden in het KB van 14 januari 2002. In Nederland zijn de eisen vertaald in het drinkwaterbesluit. In dit artikel wordt een korte toelichting gegeven waarop je moet letten bij het gebruik van water.

 

Je moet de kwaliteit van het gebruikte water kennen en het is belangrijk dat het water niet wordt besmet door andere activiteiten, die in de productieruimtes worden uitgevoerd. Om dit te achterhalen moet een gevarenanalyse worden uitgevoerd van het gebruikte water en de toevoer ervan. Dit is trouwens een verplicht onderdeel van de HACCP-studie van het productieproces. Hiervoor kan je te werk gaan volgens volgend stappenplan:

• Stap 1: Breng het leidingnetwerk en de bijhorende tappunten in kaart. Geef ook aan uit welke materialen het leidingnetwerk is opgebouwd. Het materiaal en de randapparatuur, moet namelijk geschikt zijn om met levensmiddelen in contact te komen. Hiervoor wordt verwezen naar de Europese verordening 1935/2004 inzake materialen en voorwerpen bestemd om met levensmiddelen in contact te komen.
• Stap 2: Het is belangrijk dat niet – drinkbaar water wordt gescheiden van drinkbaar water, daarom ga je aangeven welke soort water er wordt gebruikt. Let op dat niet elke soort water geschikt is voor de bewerking en verwerking van levensmiddelen. De meest gebruikte watersoorten zijn:
• Leidingwater: Dit is water afkomstig uit het openbare netwerk.
• Gerecycleerd water: Dit is water dat reeds het productieproces doorlopen heeft en dat in contact kan geweest zijn met de levensmiddelen. Vervolgens wordt dit water behandeld om als drinkwater te worden hergebruikt.
• Grondwater: Dit is water dat zich in de ondergrond, in bodems en gesteenten bevindt.
• Bronwater: Dit is grondwater, dat afkomstig is van ondergrondse waterlagen, artesische putten, waterwinning of bronnen.
• Oppervlaktewater: Dit is water dat afkomstig is van beken, rivieren, stromen, vijvers, … .
• Regenwater: Dit is water, dat afkomstig is van neerslag en dat wordt opgevangen en opgeslagen in een reservoir.
• Stap 3: Geef aan op welke plaatsen water wordt opgeslagen en ga na welke behandelingen er worden uitgevoerd op het gebruikte water. Let op dat opslag en elke uitgevoerde behandeling een invloed kan hebben op de waterkwaliteit. Het gebruik van chemische stoffen mag geen invloed hebben op de gezondheid van de consument. Enkele behandelingen kunnen zijn:
• Opwarming
• Ontharding: Deze behandeling heeft als doel de calcium- en magnesiumionen in het water om te wisselen met natrium. Hieruit volgt dat het behandelde water meer natrium bevat en de kalkaanslag in apparaten wordt beperkt.
• Ontsmetting: Deze behandeling mag enkel uitgevoerd worden met toegelaten actieve stoffen.
• Filtratie
• Stap 4: In deze laatste stap ga je bepalen welke controles er moeten uitgevoerd worden om de waterkwaliteit te kennen en onder controle te houden. Hierbij is het belangrijk dat je controles uitvoert op de microbiologische, chemische en indicatorparameters zoals vermeld in de eerder genoemde Europese richtlijn, het Belgische KB of het Nederlandse drinkwaterbesluit.

 

Samengevat, denk goed na over de gebruikte waterbronnen en het (her)gebruik van water. Analyseer vooraf het leidingnetwerk en neem op tijd de nodige maatregelen, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan!

[cta id=’2590′]